Làm nghề lắp đặt, bảo dưỡng và sửa chữa điều hòa đã gần 20 năm nay ở Hạ Đình (Thanh Xuân, Hà Nội), anh Vũ Văn Tiến cho biết, các loại thiết bị điện tử gia dụng khác mua về chỉ việc cắm điện là có thể dùng được ngay. Thế nhưng, với điều hòa, để nó hoạt động cần có sự trợ giúp đắc lực của thợ điều hòa. Kèm theo đó, khách sẽ phải trả cho thợ lắp đặt điều hòa một khoản tiền bao gồm tiền công cộng với tiền vật tư.
Tuy nhiên, ở hầu hết các trường hợp, tiền lắp đặt điều hòa chỉ chiếm phần nhỏ, chỉ 1-2 triệu đồng cho mỗi máy. Song, cũng có trường hợp, chi phí lắp đặt cao gần bằng số tiền bỏ ra mua điều hòa. Thậm chí, có khách hàng mua máy điều hòa cũ giá chỉ 3,2 triệu, nhưng tiền lắp đặt lên đến 3 triệu đồng.
Ví như cách đây 3 ngày, anh Tiến lắp đặt một máy điều hòa công suất 9000 BTU cho một khách ở Bùi Xương Trạch (Thanh Xuân). Lắp xong, tiền công khách phải trả là 3,3 triệu đồng, trong khi tiền mua máy điều hòa chỉ hết 4,9 triệu đồng.
"Nhiều người nghĩ là bọn anh chặt chém. Nhưng thực chất không phải vậy", anh Tiến nói.
Theo anh Tiến, tiền lắp đặt mà khách phải trả được tính dựa trên công suất máy và khoảng cách đường dây đi từ cục nóng đến cục lạnh. Khoảng cách giữa cục nóng và cục lạnh càng xa, tiền lắp đặt càng hết nhiều.
Cụ thể, trường hợp khách lắp đặt điều hòa trên, máy điều hòa mua chỉ hết 4,9 triệu, nhưng do địa thế nhà ống, phòng ngủ nằm bên trong, phòng khách bên ngoài, hai tường cạnh và tường hậu đều sát vách với nhà hàng xóm. Thế nên, cục nóng điều hòa chỉ có thể để ở phía hiên ngoài mặt tiền, đường dây ống đồng phải đi từ phòng ngủ qua hết chiều dài phòng khách rồi khoan tường đi ra ngoài hiên.
Theo đó, khoảng cách từ cục lạnh đến cục nóng là 15m, giá dây ống đồng là 170.000 đồng/m (giá này tính gộp cả ống dẫn nước thải, gen bảo ôn, vải bọc bảo ôn), tính ra hết 2.550.000 đồng; tiền giá đỡ cục nóng hết 100.000 đồng, tiền automat và tiền ốc vít hết 100.000 đồng, tiền công lắp đặt hết 300.000 đồng. Tổng tiền lắp đặt là gần 3,3 triệu đồng.
Khi mới nghe con số tiền lắp đặt phải trả lên tới 3,3 triệu đồng, khách cũng hơi cau mày khó chịu và có thắc mắc. Song, nghe giải thích và tính toán kỹ thì họ hiểu thợ điều hòa tính giá hợp lý, không hề chặt chém.
Anh Tiến chia sẻ, làm thợ điều hòa được gần 20 năm, có khách thì chỉ thích đi đường dây dẫn ống đồng càng ngắn càng tốt vì tiền lắp đặt phải trả sẽ ít đi. Thế nhưng, cũng có không ít khách thích thẩm mỹ, muốn giấu cục nóng đi để nhìn ngôi nhà đẹp hơn. Do đó, họ yêu cầu điều hòa lắp ở tầng 1 nhưng cục nóng ở phải để ở trên sân thượng tầng 4, đường dây dẫn ống đồng tính ra cả 15-20m.
“Chạy đường dây ống đồng ngắn thì khách hết ít tiền và ngược lại, chạy dài thì hết nhiều tiền”. Anh Tiến cho hay, khoảng cách ống đồng ngắn hay dài thường có quy chuẩn nhất định, không thể muốn ngắn quá và cũng không thể chạy dài quá.
Đơn cử, với máy điều hòa có công suất 9000 BTU, khoảng cách dây ống đồng chạy từ cục nóng đến cục lạnh dài tối đa là 15m. Nếu vượt quá chiều dài này, điều hòa vẫn hoạt động bình thường nhưng khả năng làm mát kém hơn.